Dendermonde – 22/04/2017
POLITIERECHTER OVER ZIJN MOTIVATIE EN ZIJN ‘HARDE’ IMAGO
“Streng? Een straf moet toch effectief een straf zijn”
Peter D’Hondt is al 23 jaar politierechter in Dendermonde. Berucht, beroemd, populair of een man met een doel? Voor de een de rechter die ze liever nooit meer zien, voor de ander een rechtvaardig man, een held zelfs die hen van de drugs afhielp. Eén ding staat vast : Oost-Vlaanderen was vorig jaar na Limburg de provincie met de grootste daling van het aantal verkeersdoden. “Dat is niet het werk van een einzelgänger”, blijft Peter D’Hondt bescheiden. “Laat ons zeggen dat de attitude verschilt van provincie tot provincie als het over verkeershandhaving gaat.” – KATRIJN DE BLESER
Bij de start van zijn carrière was Peter D’Hondt (58) de jongste politierechter van het land. “Ik kon me toen moeilijk verzoenen met de publieke opinie dat verkeersslachtoffers collateral damage zijn. Ze waren gewoon een deel van de samenleving, maar dat paste niet in mijn denkwijze en dat heeft mijn beleid bepaald. Na mijn eerste vijf zittingen als politierechter werd dat gevoel nog sterker. Ik kreeg steeds dezelfde beklaagden voor mij. Het leek wel een wekelijkse afspraak, net als boodschappen doen. Ik vond dat mijn werk geen bezigheidstherapie mocht zijn. Daarom zeg ik nu: geef mensen een gepaste straf die ook effectief een straf is zodat ze dezelfde fouten niet nog eens maken.”
Vindt u werkstraffen wel efficiënt?
“Soms is het eerder een light-straf die niet verenigbaar is met
de overtreding. Mijn motto: zacht als het kan en hard als het moet. Verkeersrecht werd vroeger een bescheiden, complementaire rol toegedicht. Verkeersinbreuken waren als het ware een sympathieke vorm van criminaliteit. Dat is het vandaag al lang niet meer. Uit veiligheidsonderzoeken blijkt immers dat mensen meer wakker liggen van subjectieve onveiligheid, zoals overdreven snelheid. Nu zijn verkeersinbreuken gelukkig niet langer aanvaardbaar en als ik daartoe zou bijgedragen hebben, dan is dat mooi.”
Is een rijbewijs met punten een goed alternatief?
“De kwaliteit van de straffen wordt gemeten aan de graad van recidive. Komt iemand na tien keer dezelfde straf nog steeds terug, dan was het een slechte straf. Rijgedrag mag niet afkoopbaar zijn. Daarom ben ik een grote voorstander van het rijbewijs met punten, iets dat in 1990 opgenomen werd in het Wetboek Wegverkeer maar waar tot vandaag geen uitvoeringsbesluit voor is.”
Hoewel Peter D’Hondt zelf nooit wil gezegd hebben dat hij mee aan de basis ligt van een veiliger Oost-Vlaanderen, zijn de zittingen merkelijk korter geworden, zijn er minder dossiers en is het intussen al meer dan een jaar geleden dat er nog een dodelijk ongeval op het zittingsblad stond. Politiestatistieken tonen onomwonden aan dat Dendermonde één van de eerste arrondissementen is waar het aantal dodelijke
ongevallen met de helft daalde. Dat de aanwezigheid van D’Hondt daar niet vreemd aan is, hoeft geen betoog. Beklaagden die voor hem moeten verschijnen, stappen bijna bevend de rechtszaal binnen.
U hebt de naam van erg streng te zijn, vindt u dat zelf ook?
“Dat heeft voornamelijk te maken met de media. Ooit behandelde ik op een zitting drie dodelijke ongevallen. Bij twee daarvan sprak ik de beklaagden vrij, de derde was een zware uitspraak. Slechts één van de drie stond de dag nadien in alle kranten. Toch zoek ik zelf de pers niet op en ik nodig journalisten al zeker niet uit. Maar blijkbaar heb ik een stijl die de media aanspreekt.”
“Weet je, ik kan en zal nooit oordelen over iemand zonder vooraf het hele dossier te bestuderen en zonder de mensen uit te vragen over alles wat met het dossier te maken heeft. Ik ben op dat vlak misschien maniakaal. Elke beklaagde krijgt ook een verkennend kennismakingsgesprek. Hij krijgt de kans om zelf zijn verhaal te doen en ik neem uitgebreid de tijd om uit te leggen waarom het om een misdrijf gaat en wat de gevolgen kunnen zijn. Voor mij verschijnen is nu eenmaal geen ‘walk in the park’.”
“Anderzijds hekel ik in mijn vonnissen ook regelmatig disfuncties in het systeem. Als rechter ben je nu eenmaal de eerste getuige die met die
disfuncties geconfronteerd wordt, ik vind het dan ook maar logisch dat ik ze aankaart op neutrale wijze.”
Peter D’Hondt stuurt geregeld cannabisgebruikers, drugsverslaafden en alcoholisten door naar een dokter. Zijn ze na een half jaar van hun verslaving af, dan krijgen ze een milde straf. Indien niet worden ze ongeschikt verklaard om een voertuig te besturen. Zo heeft Peter D’Hondt al 23 jaar zijn eigen drugsbehandelingskamer, iets wat zes jaar geleden ook in Gent is ingevoerd.
Hoe is het gesteld met drugs in het verkeer?
“Ik vraag mensen uit over hun cannabisverslaving en ik doe research in onder andere ‘The Lancet’, een Brits medisch tijdschrift. Daarin las ik dat het werkzame bestanddeel van cannabis, namelijk het THC-gehalte, vandaag tien keer hoger ligt dan vijftien jaar geleden. We spreken al lang niet meer over softdrugs en dat is ook de reden waarom we het niet kunnen tolereren in het verkeer.”
Laatste vraag, mijnheer D’Hondt: hebt u wel eens empathie voor een beklaagde?
“Ik probeer samen blij te zijn en samen triestig te zijn met de beklaagden. Wat mensen van me vinden, vind ik verder echt niet belangrijk. De grootste vernedering die me tot nu toe gespaard is gebleven, is om populair te zijn.”